Unia Europejska (UE) zdecydowała się wprowadzić ambitną strategię pod nazwą Zielony Ład, która ma na celu zapobiec kryzysowi klimatycznemu i utracie bioróżnorodności. Jej głównym założeniem jest transformacja gospodarki w kierunku bardziej zrównoważonej, gdzie ochrona środowiska idzie w parze z rozwojem gospodarczym.
Zielony Ład umożliwia przyjęcie aktywnej roli w kształtowaniu zrównoważonej przyszłości. Realizacja inicjatyw proekologicznych to nie tylko możliwość, lecz także konieczność dostosowania się do nowych standardów i działań na rzecz ochrony bioróżnorodności.
Czym jest Zielony Ład i jakie są jego cele?
Podstawą transformacji gospodarki w kierunku bardziej zrównoważonego rozwoju jest równowaga między ochroną środowiska, zrównoważonym zarządzaniem zasobami naturalnymi i walką ze zmianami klimatycznymi.
Główne założenia Zielonego Ładu koncentrują się na trzech kluczowych filarach:
- Neutralności klimatycznej – Unia Europejska dąży do całkowitej redukcji emisji gazów cieplarnianych, co pozwoli na osiągnięcie zerowych emisji netto. W tym kontekście szczególnie ważny jest program „Fit for 55”, który zakłada zmniejszenie emisji o 55% do 2030 roku, jako kluczowy krok w kierunku neutralności klimatycznej.
- Ochronie bioróżnorodności – działania na rzecz zachowania różnorodności biologicznej to priorytet Zielonego Ładu. W jego ramach przewiduje się zahamowanie spadku liczebności zapylaczy, odbudowę zdegradowanych ekosystemów oraz ochronę przynajmniej 30% obszarów lądowych i morskich UE. Wzmacnianie naturalnych siedlisk, sadzenie drzew i promowanie zrównoważonego rolnictwa to kluczowe działania.
- Zrównoważonym zarządzaniu zasobami naturalnymi – Zielony Ład promuje gospodarkę o obiegu zamkniętym, w której zasoby są wykorzystywane efektywnie, a odpady ograniczane do minimum. Obejmuje to również ograniczenie stosowania pestycydów i nawozów w rolnictwie oraz wsparcie produkcji ekologicznej na przynajmniej 25% użytków rolnych.
Nie tylko Zielony Ład – strategie unijne
Dla naszej firmy kluczowym założeniem Zielonego Ładu jest ochrona bioróżnorodności. Jednak zdajemy sobie sprawę, że efektywna ochrona bioróżnorodności nie może odbywać się w izolacji. Wszystkie trzy filary Zielonego Ładu wzajemnie się uzupełniają i wpływają na zachowanie oraz ochronę bioróżnorodności. Tylko poprzez holistyczne podejście możemy skutecznie chronić różnorodność biologiczną. W tym kontekście postrzegamy Zielony Ład jako centralny punkt dla pozostałych strategii, takich jak Strategia na rzecz bioróżnorodności do 2030 roku, Polityka leśna oraz Strategia dotycząca adaptacji do zmian klimatu. Te zintegrowane inicjatywy tworzą kompleksowy plan działania, mający istotny wpływ na kształtowanie naszego środowiska. W dalszej części artykułu przybliżymy te kluczowe strategie oraz ich rolę w realizacji celów Zielonego Ładu.
Strategia na rzecz bioróżnorodności do 2030 roku ma na celu zatrzymanie utraty bioróżnorodności oraz przywrócenie zdegradowanych ekosystemów. Główne cele tej strategii obejmują:
- Ochronę 30% obszarów lądowych i morskich poprzez utworzenie sieci obszarów chronionych, które zapewnią schronienie dla dzikiej przyrody.
- Odtworzenie zdegradowanych ekosystemów poprzez przywracanie naturalnych siedlisk, takich jak lasy, łąki i mokradła.
- Zatrzymanie spadku liczebności zapylaczy poprzez ochronę owadów zapylających, które są kluczowe dla produkcji żywności.
- Zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska poprzez ograniczenie stosowania pestycydów i nawozów oraz redukcję odpadów.
- Promocję zrównoważonego rolnictwa, wspierając praktyki rolnicze przyjazne dla środowiska, które sprzyjają różnorodności biologicznej.
Równie istotną kwestią w ramach Zielonego Ładu w kontekście bioróżnorodności jest nowa polityka leśna, która odgrywa ważną rolę w ochronie i zarządzaniu zasobami leśnymi. Do jej głównych założeń i celów zalicza się:
- ochrona i przywracanie zdrowych i odpornych lasów na zmiany klimatu – poprzez ich przebudowę i wprowadzanie gatunków drzew bardziej odpornych na suszę i wyższe temperatury,
- zwiększanie powierzchni lasów – podobnie jak w strategii bioróżnorodności, nowa polityka leśna zakłada ochronę co najmniej 30% europejskich terenów leśnych,
- Wsparcie dla praktyk leśnych, które zapewniają trwałe korzyści gospodarcze i jednocześnie chronią ekosystemy,
- Nowa polityka promuje działania, które mają zwiększyć zdolność lasów do wychwytywania CO2, co ma przyczynić się do łagodzenie zmian klimatu,
- promocja i wykorzystanie drewna oraz surowców pochodzących z lasów, które mają długą żywotność (np. drewno konstrukcyjne) i pomagają redukować emisje CO2.
- wspieranie rozwoju gospodarki o obiegu zamkniętym, która uwzględnia zrównoważone wykorzystanie zasobów leśnych i redukcję odpadów,
- zapobieganie wylesianiu i degradacji lasów na poziomie globalnym – w połączeniu z EUDR.
Kolejnym elementem wchodzącym w skład Zielonego Ładu, a mającym znaczenie i wpływ na bioróżnorodność, jest Strategia dotycząca adaptacji do zmian klimatu, która zachęca do zwiększenia skali wdrażania rozwiązań opartych na zasobach naturalnych, takich jak ochrona i odbudowa ekosystemów, które odgrywają kluczową rolę w łagodzeniu skutków zmian klimatycznych. Podkreśla również potrzebę przyspieszenia działań w zakresie adaptacji do zmian klimatu, w tym wzmacniania odporności społeczeństw, gospodarek i ekosystemów na coraz częstsze i intensywniejsze zjawiska ekstremalne, takie jak susze, powodzie czy fale upałów.
Co Zielony Ład i pozostałe strategie oznaczają dla przedsiębiorstw?
Założenia i zmiany proponowane w nowych przepisach europejskich mogą przynieść liczne korzyści, zarówno w kontekście ekonomicznym, jak i wizerunkowym. Należy jednak pamiętać, że regulacje te wiążą się również z nowymi obowiązkami oraz wyzwaniami dla biznesu, które wymagają odpowiedniego dostosowania strategii operacyjnych i inwestycyjnych.
Firmy muszą dostosować się do nowych standardów, co często oznacza konieczność inwestycji w nowoczesne technologie, przekształcenia procesów produkcyjnych oraz wprowadzenia innowacyjnych produktów i usług. Przedsiębiorstwa, które szybko i sprawnie wdrożą wymogi Zielonego Ładu, mogą liczyć na wsparcie finansowe, takie jak np. dotacje, co znacznie może im ułatwić proces transformacji. Wdrożenie ekologicznych rozwiązań otwiera przed firmami nowe możliwości biznesowe, w tym dostęp do zaawansowanych technologii, rozwój na nowych rynkach oraz przyciągnięcie lojalnych klientów, którzy coraz częściej wybierają produkty firm działających w sposób zrównoważony i odpowiedzialny społecznie.
Podsumowując, działania podejmowane przez Unię Europejską w zakresie ochrony środowiska mają ogromne znaczenie i kształtują nowe warunki działania dla przedsiębiorstw. Zielony Ład i powiązane z nim strategie tworzą dynamiczne środowisko, które zarówno stawia nowe wyzwania, jak i możliwości, którymi należy zainteresować się już teraz, by zaowocowały w długoterminowej perspektywie.
Zielony Ład to nie tylko nowe „puste” strategie, ale rzeczywiste wyzwania i szanse. Chcesz dowiedzieć się, jak Twoja firma może skorzystać z tej zmiany? Zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami.