Inwazyjne gatunki obce

Zgodnie z art. 120 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220, z późn. zm.), zabrania się wprowadzania do środowiska przyrodniczego oraz przemieszczania w tym środowisku roślin, zwierząt lub grzybów gatunków obcych.

Za gatunek obcy uznajemy gatunek występujący poza swoim naturalnym zasięgiem w postaci osobników lub zdolnych do przeżycia: gamet, zarodników, nasion, jaj lub części osobników, dzięki którym mogą one rozmnażać się (art. 5 ust. 1 c ustawy o ochronie przyrody).

Przetrzymywanie, hodowla, rozmnażanie, oferowanie do sprzedaży i zbywanie gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić rodzimym gatunkom lub siedliskom przyrodniczym (in. inwazyjnych gatunków obcych) jest możliwe wyłącznie po uzyskaniu zezwolenia właściwego regionalnego dyrektora ochrony środowiska (art. 120 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie przyrody).

Natomiast wwożenie z zagranicy inwazyjnych gatunków obcych oraz jednocześnie przetrzymywanie, hodowla, rozmnażanie, oferowanie do sprzedaży i zbywanie tych sprowadzonych okazów wymaga zezwolenia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (art. 120 ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie przyrody).

Powyższych przepisów nie stosuje się do gatunków ryb, na których wprowadzanie jest wymagane zezwolenie ministra właściwego do spraw rolnictwa, wydawane na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 18 kwietnia 1985 roku o rybactwie śródlądowym (Dz. U. z 2009 r. Nr 189, poz. 1471, z późn. zm.) albo art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 19 lutego 2004 r. o rybołówstwie (Dz. U. z 2004 r. Nr 62, poz. 574 z późn. zm.) zgodnie z art. 120 ust. 3 ustawy o ochronie przyrody.

  • Zakaz wprowadzania do środowiska przyrodniczego oraz przemieszczania w tym środowisku roślin, zwierząt lub grzybów gatunków obcych, z wyjątkiem gatunków, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym, nie stosuje się do wprowadzania do środowiska przyrodniczego i przemieszczania w tym środowisku roślin:
  • przy zakładaniu i utrzymywaniu terenów zieleni oraz zakładaniu i utrzymywaniu zadrzewień poza lasami i obszarami objętymi formami ochrony przyrody,
  • wykorzystywanych w ramach racjonalnej gospodarki leśnej i rolnej (art. 120 ust. 4 ustawy o ochronie przyrody).

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym zostało opublikowane dnia 4 października 2011 r. i weszło w życie dnia 5 kwietnia 2012 r. (Dz. U. Nr 210, poz. 1260).

Wniosek o wydanie stosownego zezwolenia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska lub właściwego regionalnego dyrektora ochrony środowiska powinien zawierać następujące elementy (art. 120 ust. 2 b ustawy o ochronie przyrody):

imię, nazwisko i adres albo nazwę, siedzibę i adres wnioskodawcy
cel wykonania wnioskowanych czynności,
opis czynności, której dotyczy wniosek,
nazwę gatunku lub gatunków, w języku łacińskim i polskim, jeżeli polska nazwa istnieje, których będą dotyczyć czynności,
liczbę lub ilość osobników, których dotyczy wniosek, o ile jest to możliwe do ustalenia,
określenie warunków, miejsca i czasu wykonania czynności,
świadectwo pochodzenia.

Należy zwrócić uwagę na przypisy zawarte w ww. rozporządzeniu.

Przypis nr 1: nie dotyczy dalszego przetrzymywania, bez zmiany lokalizacji, okazów przetrzymywanych w dniu wejścia w życie rozporządzenia, odnosi się do następujących gatunków roślin:

azolla drobna (azolla karolińska) Azolla filiculoides
barszcz Mantegazziego (barszcz kaukaski) Heracleum mantegazzianum
barszcz Sosnowskiego Heracleum sosnowskyi
bożodrzew gruczołowaty (ajlant gruczołkowaty) Ailanthus altissima
kolcolist zachodni Ulex europaeus
kolczurka klapowana Echinocystis lobata
niecierpek gruczołowaty Impatiens glandulifera
niecierpek pomarańczowy Impatiens capensis
rdestowiec czeski (rdestowiec pośredni) Reynoutria x bohemica
rdestowiec japoński (rdestowiec ostrokończysty) Reynoutria japonica
rdestowiec sachaliński Reynoutria sachalinensis
trojeść amerykańska Asclepias syriaca

Przypis nr 2: nie dotyczy okazów przetrzymywanych poza akwenami w celach spożywczych, odnosi się do następujących gatunków zwierząt:

krab wełnistoręki (krab wełnistoszczypcy) Eriocheir sinensis
rak luizjański Procambarus clarkii
rak pręgowany (rak amerykański) Orconectes limosus
rak sygnałowy (rak kalifornijski) Pacifastacus leniusculus
ostryga pacyficzna Crassostrea gigas
babka bycza Neogobius melanostomus
babka łysa (babka gołogłowa) Neogobius gymnotrachelus
babka szczupła (babka rzeczna) Neogobius fluviatilis

Przypis nr 3: nie dotyczy okazów wpisanych w dniu wejścia w życie rozporządzenia do rejestru starosty na podstawie art. 64 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, odnosi się do następujących gatunków zwierząt:

żółw malowany Chrysemys picta
żółw czerwonolicy Trachemys scripta elegans

Źródło: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska

Wspieramy odpowiedzialne organizacje i ich zespoły w takich firmach jak:

Skontaktuj się z nami

Nasz zespół w ramach bezpłatnej konsultacji postara się zrozumieć Twoja sytuację i zarekomendować kierunek działań.

Bezpłatnie ustalisz kroki do podjęcia