Foto: Michał Jaśkiewicz Ansee Consulting
Poniżej prezentujemy wytyczne, które stosujemy przy doborze sadzonek podczas przygotowywania Planów Zarządzania Bioróżnorodnością.
Materiał szkółkarski musi być czysty odmianowo, wyprodukowany zgodnie z zasadami agrotechniki szkółkarskiej, raz wyrównany pod względem wielkości.
Rośliny muszą być zdrowe, zdrewniałe, zahartowane oraz prawidłowo uformowane z zachowaniem charakterystycznego dla gatunku i odmiany pokroju, wysokości, średnicy i długości pędów.
Powinny być zachowane odpowiednie proporcje pomiędzy pniem, koroną i bryłą korzeniową. System korzeniowy musi być dobrze wykształcony, zwarty, odpowiedni do wieku rośliny i sposobu uprawy. Materiał roślinny powinien być regularnie szkółkowany w gruncie co 2-4 lata.
Każde drzewo powinno posiadać etykietę z nazwą gatunku i odmiany, w przypadku krzewów etykietę na każdą roślinę indywidualnie bądź grupę roślin, jeśli mamy do czynienia z partią materiału szkółkarskiego, identyczną pod względem jednorodności, składu i pochodzenia.
Materiał musi posiadać następujące cechy:
- Podstawa korony drzew piennych powinna być uformowana na wysokości, drzewa form naturalnych o obwodzie 12-14 cm.
- Pąk szczytowy przewodnika powinien być wyraźnie uformowany.
- Przyrost ostatniego roku powinien wyraźnie i prosto przedłużyć przewodnik.
- Przewodnik powinien być prosty.
- Pędy boczne korony drzewa powinny być równomiernie rozmieszczone, korona prawidłowo uformowana poprzez cięcie w szkółce – odpowiednio dla gatunku i odmiany.
- Blizny na przewodniku powinny być dobrze zarośnięte.
- Dobrze wykształcona bryła korzeniowa kilka razy szkółkowana, dla drzew o obwodzie pnia: 10- 12 cm średnica bryły 45 – 55 cm. W przypadku większych parametrów drzew bryła korzeniowa proporcjonalnie większa. Rośliny kopane z gruntu powinny mieć bryłę korzeniową zwartą, dobrze przerośniętą korzeniami z włośnikami, zabezpieczoną do transportu kontenerem w przypadku krzewów, bryły drzew o obwodzie pnia powyżej 12 cm zabezpieczone jutą i drucianą siatką nieocynkowaną.
Wady niedopuszczalne:
- uszkodzenia mechaniczne roślin,
- objawy będące skutkiem niewłaściwego nawożenia i agrotechniki,
- odrosty podkładki poniżej miejsca szczepienia,
- złe zrośnięcie odmiany szczepionej z podkładką,
- ślady żerowania owadów,
- oznaki chorobowe,
- zwiędnięcie części nadziemnych i podziemnych, pomarszczenie kory,
- martwice i pęknięcia kory,
- uszkodzenia pąka szczytowego przewodnika,
- dwa przewodniki korony form piennej lub brak prawidłowo wykształconego przewodnika,
- brak wymaganej liczby szkółkowań,
- uszkodzenia lub przesuszenia bryły korzeniowej (luźna bryła powstała wskutek np. nieprawidłowego transportu, przenoszenia, rozładunku),
- poważne deformacje bryły korzeniowej,
- w przypadku roślin uprawianych w kontenerach niedopuszczalne są korzenie skręcone w spiralę,
- pnie drzew nie mogą mieć widocznych uszkodzeń związanych z interwencją ogrodniczą lub pogodą,
- niedopuszczalne są rany na każdym etapie gojenia spowodowane złą lub późną interwencją ogrodniczą (na przykład późnym usunięciem: bocznych pędów, zbyt silnych gałęzi lub bocznych pędów przy pniu).
Na podstawie: Zalecenia jakościowe – Związek Szkółkarzy Polskich (zszp.pl)